Hoofdstuk 2

Geletterde samenleving

Bevorderen geletterdheid en leesplezier

Inleiding

De komende jaren geven we binnen onze programma’s een extra impuls aan lees- en taalstimulering. Dat maakt ons in Noordwest-Veluwe dé partner voor het bevorderen van geletterdheid.

Daarnaast richten we ons, op non-formele wijze, op het stimuleren van het leesplezíér. Dat doen we al bij kinderen in hun eerste levensjaren, omdat daarin het fundament wordt gelegd voor latere taalvaardigheid. Bovendien draagt dit bij aan gelijke kansen voor alle inwoners van onze regio. Zo ondersteunen we ouders bij het voorlezen van hun kinderen. En enthousiasmeren we ze om samen te lezen. We werken samen met het onderwijs om leesplezier bij leerlingen te vergroten. Verder bieden onze doorgaande leeslijn en onze leesbevorderende activiteiten een rijk en gevarieerd aanbod voor iedere levensfase. ‘Een leven lang lezen’ komt zo steeds dichterbij.

(Uit ons Beleidsplan 2024-2027)


Warme momenten voor ouder en kind

Vanaf de Nationale Voorleesdagen begon het weer: Boekjes en Babbels, een gezellig en leerzaam uurtje in de bibliotheek voor ouder en kind van 0 tot 4 jaar. Samen luisteren naar een verhaal, meebewegen op muziek en spelen met andere kinderen. Zo werden ook in 2024 de allerkleinsten in een ontspannen sfeer (‘op non-formele wijze’) nieuwe woorden, geluiden en liedjes rijker. En de ouders ontmoetten andere ouders, kregen inspirerende voorleestips mee, en gingen vaak met een mooi boekje naar huis. De thematafels met boekjes waren dan ook altijd razendsnel leeg. Veel (groot)ouders, verzorgers en zelfs kinderopvanggroepen wisten in 2024 hun weg goed te vinden naar dit maandelijkse voorlees- en speeluurtje. Soms na een doorverwijzing van het Taalhuis, een andere keer via de VoorleesExpress of na een tip van een andere ouder. In totaal kwamen 1.691 deelnemers langs, verdeeld over onze vestigingen in Ermelo, Harderwijk, Nunspeet en Elspeet.

Het vaste gezicht zorgt voor een vertrouwd gevoel. Elsa en Rutger willen er elke week wel heen als het zou kunnen!
Deelnemer in Ermelo


Isa geniet elke keer weer van de verschillende boekjes, liedjes en kindjes waarmee ze dan speelt. De bibliotheek is zo echt een fijne plek geworden waar we graag komen en boekjes zijn gaan lenen. Dit was zonder Boekjes en Babbels niet gebeurt.
Saskia en Isa uit Nunspeet


Boekjes en Babbels


Geschenkschrijver opent Kinderboekenweek

Wat een activiteiten in de Kinderboekenweek! Het begon met de feestelijke opening in Harderwijk, door Kinderboekenweekgeschenkschrijver Pieter Koolwijk persoonlijk. Ook voor hem een primeur trouwens, hij begon hier zijn tour. Verder vierden we de start van het event met vrolijke Versier de bieb-feesten in al onze vestigingen en de kinderontwerpwedstrijd De Winnende Slinger: de winnaars ontvingen een prachtig boekenpakket voor hun school. In samenwerking met Cultuurkust organiseerden we verschillende theatervoorstellingen voor het primair onderwijs, zoals Help ik ben de baas in Ermelo, Pinokkio in Nunspeet en Letter belangrijk in Harderwijk. Als nabrander sloten we de week af met een schrijverscollege van niemand minder dan kinderboekenschrijver Anna Woltz in Theater Stroud in Putten: bijgewoond door 205 kinderen. Met in totaal maar liefst 11.000 bereikte kinderen vestigden we deze Kinderboekenweek een nieuw record.

Afbeelding
Afbeelding


Bij ons in de familie

Mooi en veelzijdig thema, van de Boekenweek voor volwassenen. Aan de hand van haar boek Rose, een familie in oorlogstijd, kwam Rosita Steenbeek vertellen over de lotgevallen van haar Joodse familie van moeders kant voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. In samenwerking met literaire kring Apollo organiseerden we een culturele avond met Jaap Robben als een van de geïnterviewde gasten en een muzikaal optreden van het kwartet Totiyani. Dikke Pil was de eerste editie van het boekenfeest van onze bieb in de Boekenweek, georganiseerd in samenwerking met culturele broedplaats de MESS in Harderwijk. Alles draaide om literatuur, kunst en muziek, maar wel met een absurd randje. Om maar wat te noemen: er was een multimediale theatershow Sexboerderij het Gouden Kalf, waarin Gummbah voorlas uit zijn gloednieuwe, net niet verschenen boeken, afgewisseld met korte, rare films van Leonard Bedaux Cinema. Ook droeg stadsdichter Timo Verbeek voor uit eigen werk. En we dansten de avond uit met lokale held Dansen met Jansen.

Afbeelding


Een rijkere leesomgeving op school

In 2024 hebben veel scholen in ons werkgebied een belangrijke stap gezet in het versterken van hun leesonderwijs. Zo startten zeven scholen met de Bibliotheek op school (dBos). Al die leerlingen hebben nu dagelijks toegang tot een actuele, gevarieerde boekencollectie uit onze bibliotheek in hun eigen schoolgebouw. Voor basisschool Al Islaah in Harderwijk was er een tweede mijlpaal: hier werd naast dBos ook een BoekStart in de kinderopvang geopend. Het totaal aan deelnemende scholen kwam in 2024 uit op 26, met een bereik van 5.136 leerlingen. We voerden 790 uur aan leesactiviteiten uit - van voorlezen tot boekpromotie - en ruim 140 uur aan digitale activiteiten. Alle scholen deden trouwens ook mee aan landelijke campagnes als de Nationale Voorleesdagen en Zomerlezen. Naast aandacht voor leerlingen investeerde de bieb in 2024 in de deskundigheid van schoolteams. Zo organiseerden we het Leescollege, een inspirerende netwerkavond voor leerkrachten en interne begeleiders uit de regio.

Ik dacht dat ik al veel deed met boeken in mijn lessen maar deze avond gaf me écht nieuwe ideeën.
Een leerkracht over het Leescollege


Afbeelding


Poëzie zegt zoveel meer

In elk van de vier gemeenten van de bieb is een stads- of dorpsdichter benoemd, voor maximaal drie jaar. Dat zorgt voor telkens nieuwe impulsen vanuit de samenleving. Onze dichters lichten lokale thema’s uit en geven die in creatieve, poëtische vorm terug aan de inwoners. De oogst in 2024 was rijk: ze schreven, publiceerden en droegen ruim vijftig gedichten voor bij uiteenlopende gelegenheden. Timo Verbeek deed dit over grote en kleine dingen die in Harderwijk en Hierden gebeuren. In Nunspeet werd Willemijn Hannessen (bekend van haar gedichten in de stationsomgeving) in het verslagjaar opgevolgd door Eva van Keulen de jongste dorpsdichter van Nederland. Van de dorpsdichters van Ermelo en Putten zijn de volgende uitspraken.

De wereld een beetje beter maken door bij te dragen aan meer bewustzijn via tekst en beeld (krant, folders, websites) en door mensen te informeren over mondiale zaken en te motiveren om zelf ook een bijdrage te leveren.
Erik Slagt, dorpsdichter van Ermelo


De rode draad in al mijn boeken en gedichten is: hoe ga je om met heftige dingen die er gebeuren in je leven, uitgaande van de boeiende waarheid? Ieder mens heeft zijn verhaal en niets is wat het lijkt. En dat geldt niet alleen voor ieder mens, maar ook voor ieder dorp.
Henk Vaessen, dorpsdichter van Putten


Afbeelding


De Verhalenparade

Tijdens de zomervakantie trok de Verhalenparade door heel Harderwijk en Hierden. Ze bracht verhalen, taal en theater naar kinderen van 3 tot 8 jaar op toegankelijke locaties als basisschool De Parel, Kok Experience, MFC De Roef, het Mini-Huttenfeest en het ZieZo Festival. Die vormden we in samenwerking met Cultuurkust en lokale partners om tot plekken waar iedereen welkom was. Maar wel met bijzondere aandacht voor het bereik in de wijk en het versterken van het ouder-kind-contact tijdens het voorlezen. Wíj namen het voorleesdeel op ons, Cultuurkust verzorgde de voorstelling De Cultuurapotheek. Deze vrolijke en toegankelijke combinatie zorgde voor een betrokken publiek van kinderen en (groot)ouders die zichtbaar genoten van de optredens en activiteiten. Met meer dan 270 deelnemers verspreid over zes locaties droeg de Verhalenparade in 2024 dan ook heel concreet bij aan cultuurparticipatie, sociale verbinding én Een leven lang lezen.

Afbeelding
Afbeelding

2024 in cijfers

Vorig artikel

Participatie in de informatiesamenleving

Volgend artikel
Author: Martijn Kamman (Enschede) - Graphic Designer/Front-end developer at BiblioMedia/SmoothPublish